Tôn vinh Nghệ thuật múa Cà Đáo và Tết Ngã rạ (Sa ní) của đồng bào Co ở Quảng Ngãi

03/06/2025 18:54 GMT+7 | Văn hoá

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa công nhận Nghệ thuật Cà Đáo (múa) của người Co và Tết Ngã rạ (Sa ní) của người Co (đều của huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi) là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Nghệ thuật Cà Đáo là điệu múa đặc sắc, gắn liền với nghệ thuật cồng chiêng của người Co ở huyện Trà Bồng. Đây là một phần quan trọng trong đời sống văn hóa, tâm linh của đồng bào, thể hiện bản sắc và sức sống riêng của họ.

Các buổi trình diễn Cà Đáo thường diễn ra trong các lễ hội lớn của làng, thu hút mọi người cùng tham gia, hòa mình vào không gian văn hóa chung. Đây là dịp để các thành viên trong cộng đồng giao lưu, tăng cường sự đoàn kết, gắn bó. Múa Cà Đáo còn là chất xúc tác để các chàng trai, cô gái nên duyên vợ chồng.

Tôn vinh Nghệ thuật múa Cà Đáo và Tết Ngã rạ (Sa ní) của đồng bào Co ở Quảng Ngãi - Ảnh 1.

Tết Ngã rạ với nhiều hoạt động sôi nổi, vui tươi và mang đậm nét văn hóa truyền thống để tạ ơn ông bà tổ tiên, thần linh đã phù hộ cho làm ăn khấm khá, cuộc sống an lành. Ảnh: TTXVN

Nghệ thuật Cà Đáo không chỉ mang tính giải trí mà còn chứa đựng những ước nguyện sâu sắc của người Co. Các động tác múa, đặc biệt là động tác dang tay và ngửa lên trời, thể hiện sự cầu mong những điều tốt đẹp, cuộc sống ấm no, mùa màng bội thu.

Theo Nhà nghiên cứu văn hóa Cao Chư, Nguyên Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ngãi, nghệ thuật Cà Đáo không chỉ là một hình thức biểu diễn mà còn là hơi thở, linh hồn của người Co, gói ghém toàn bộ đời sống tinh thần, tín ngưỡng và bản sắc của họ. Nghệ thuật này đã góp phần duy trì sự sống động của văn hóa truyền thống, đồng thời là cầu nối giữa quá khứ, hiện tại và tương lai của đồng bào người Co.

Tôn vinh Nghệ thuật múa Cà Đáo và Tết Ngã rạ (Sa ní) của đồng bào Co ở Quảng Ngãi - Ảnh 2.

Sau phần cúng lễ, đồng bào Cor cùng hòa vào tiếng chiêng, trống để cùng nhau thể hiện những điệu múa đặc trưng của dân tộc mình. Ảnh: TTXVN

Tết Ngã rạ cũng là một trong lễ hội truyền thống quan trọng và được xem là Tết chính của đồng bào Co ở huyện miền núi Trà Bồng. Tết Ngã rạ diễn ra vào cuối tháng 10 hoặc đầu tháng 11 âm lịch, sau khi đồng bào hoàn tất vụ thu hoạch lúa rẫy. Đây là dịp để họ tổng kết một mùa lúa, bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến các vị thần linh, đặc biệt là thần lúa, thần núi, thần sông, thần suối, đã phù hộ cho họ có một vụ mùa bội thu, cuộc sống ấm no. Đây còn là dịp để con cháu bày tỏ lòng thành kính, tưởng nhớ công ơn của ông bà, tổ tiên đã khuất. Họ tin rằng, tổ tiên luôn dõi theo và phù hộ cho cuộc sống của con cháu. Các lễ vật dâng cúng rất đa dạng, từ sản phẩm nông nghiệp như lúa thiêng, bánh trái, đến các vật nuôi như heo, gà...; cùng với đó là tiếng cồng chiêng vang vọng khắp núi rừng, hòa cùng những điệu múa Cà Đáo uyển chuyển, sôi động. Các trò chơi dân gian như thi giã gạo, thi gói bánh, đi cà kheo cũng được tổ chức, góp phần làm cho không khí thêm phần rộn ràng, tưng bừng,...

Theo nghệ nhân Hồ Ngọc An ở xã Trà Thủy, huyện Trà Bồng: Tết Ngã rạ không chỉ là một lễ hội nông nghiệp đơn thuần mà còn là một điểm tựa tinh thần vững chắc, là nơi thể hiện sự gắn kết cộng đồng, lòng biết ơn đối với tự nhiên và tổ tiên, đồng thời là phương tiện để truyền giữ, phát huy những giá trị văn hóa độc đáo của người Co qua các thế hệ.

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ngãi thông tin, đến nay toàn tỉnh có 8 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ngoài ra, Quảng Ngãi cũng có đóng góp vào Nghệ thuật Bài chòi Trung Bộ Việt Nam - một di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại được UNESCO ghi danh.

XEM THÊM TIN TỨC VĂN HOÁ TẠI ĐÂY

Đinh Hương - TTXVN

Tags:
Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm
90 tv soi kèo hôm nay Keonhacai1 90ph tv bong da tv Gái Xinh mitomtv mitom link