Thách thức mới cho thể thao TP.HCM

Trong buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM, Tỉnh ủy Bà Rịa-Vũng Tàu, Tỉnh ủy Bình Dương về định hướng phát triển sau sáp nhập diễn ra hôm 18/6, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, tầm nhìn cho TPHCM mới là trở thành "siêu đô thị quốc tế" của Đông Nam Á, một đô thị thông minh, xanh, sáng tạo, tiêu biểu không chỉ về sức mạnh kinh tế mà cả sự phong phú về văn hóa, nghệ thuật, thể thao, giải trí và phong cách sống hiện đại, năng động.

Với lợi thế về địa lý, dân cư sau sáp nhập, TP.HCM mới chắc chắn là địa phương dẫn đầu cả nước trên phần lớn các lĩnh vực, đặc biệt là kinh tế. Duy chỉ có thể thao, có thể lại là "gót chân A-sin" nếu những nhà quản lý không thể chuyển đổi "phép cộng" thành "phép nhân" trong quá trình sáp nhập. Một con số đáng suy ngẫm: Nếu cộng số HCV của TP.HCM, Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu ở Đại hội TDTT năm 2022 thì vẫn còn kém đoàn dẫn đầu Hà Nội 5 chiếc.

Đây chính là đặc thù của thể thao đỉnh cao và cũng là lý do mà khi muốn đưa thể thao vươn tầm thì chúng ta hay nói đến câu chuyện đầu tư trọng điểm. Đó cũng là điểm mấu chốt của thể thao TP.HCM sau sáp nhập để tránh rơi vào trường hợp là lĩnh vực duy nhất không tạo ra được sự khác biệt so với trước.

Lấy ví dụ về yếu tố cơ sở vật chất. Liệu khi địa giới hành chính được mở rộng thì bài toán cơ sở vật chất vốn là "điểm nghẽn" của TP.HCM trước đây sẽ được giải quyết?

Cái này chưa chắc. Hồi tháng trước, cụm sân quần vợt Lan Anh từng là công trình tiêu biểu về tính tập trung của một môn thể thao, đã ngưng hoạt động sau khi đơn vị chủ quản trả lại mặt bằng. Điều này khiến cho TP.HCM không còn cụm sân quần vợt tầm cỡ nào trong bối cảnh các sân đơn lẻ đang chuyển dần sang pickleball.

Nói cách khác, trước hay sau khi sáp nhập thì hệ thống cơ sở vật chất trong khu vực trung tâm của TP.HCM vẫn trên đà giảm và có thể còn giảm nữa nếu như lãnh đạo ngành thể thao của TP.HCM mới nghĩ rằng các địa điểm tại Bình Dương hay Bà Rịa-Vũng Tàu có thể dùng để thay thế.

Bài học từ khu liên hợp thể thao Rạch Chiếc vẫn còn đó. Được quy hoạch trên diện tích lớn, nằm ngoài khu trung tâm, tưởng là sẽ dễ dàng được triển khai nhưng thực tế thì ngược lại. Qua thời gian "đắp chiếu" thì hiện tại khi Rạch Chiếc đã rơi vào giữa khu đô thị đang phát triển, đồng nghĩa với các chi phí giải phóng mặt bằng và xây dựng tăng lên khiến tỷ suất đầu tư cao hơn, càng khó thu hút doanh nghiệp tham gia.

Về lý thuyết, với 3 địa phương hợp thành 1, đương nhiên thể thao TP.HCM sau sáp nhập sẽ đứng đầu cả nước, nhưng liệu có tương xứng với tầm nhìn quốc tế của thành phố mới hay không, lại là chuyện khác. Trước đây, TP.HCM là nơi "hút" nhân tài thể thao từ các địa phương lân cận, nhất là khu vực miền Tây nhưng cũng có trường hợp VĐV của TP.HCM lại chuyển về nơi khác đầu quân.

Điều này có thể xảy ra trong thời gian tới, vì không chỉ có TP.HCM là sáp nhập mà nhiều địa phương khác cũng đã có sự thay đổi về cơ cấu kinh tế, dân cư, đủ tiềm lực để phát triển thể thao đỉnh cao.

Trong khi đó, dù có lợi thế về dân cư và GDP, nhưng các khó khăn trong việc thu hút đầu tư vào thể thao vẫn còn nguyên đối với TP.HCM mới. Gần như chắc chắn sẽ khó có công trình nào được xây mới ở khu vực trung tâm, đồng nghĩa với việc đăng cai tổ chức các sự kiện quốc tế lớn vẫn ở tình trạng cũ.

Rất khó tưởng tượng đến việc người hâm mộ bóng đá của khu vực Sài Gòn sẽ lên sân Gò Đậu để xem các trận đấu của đội tuyển quốc gia nếu sân Thống Nhất không đủ điều kiện. Điều tương tự sẽ diễn ra ở các môn thể thao khác. Và như thế, "phép cộng" không thể trở thành "phép nhân" giúp thể thao TP.HCM hoàn toàn "lột xác".