Kỷ nguyên ‘Sincaraz’ mở ra cuộc tái sinh của quần vợt thế giới như thế nào?

Suốt nhiều năm, các trận chung kết Grand Slam đã trở thành những sự kiện tự phát mang tính biểu tượng. Khi Nadal đối đầu Federer, hay Federer chạm trán Djokovic, hoặc Djokovic so tài cùng Andy Murray. Nhưng mọi chuyện thay đổi khi Sinner và Alcaraz xuất hiện.

Kỷ nguyên "Sincaraz" làm thay đổi quần vợt thế giới

"Một điều gì đó lớn lao đang xảy ra" – hiếm hoi, nhưng lại quen thuộc đến kỳ lạ, và luôn gợi nhớ đến những khoảnh khắc vàng son của thể thao. Nhưng rồi Federer giải nghệ, Murray và Nadal dần lùi bước trước điều không thể tránh khỏi, để lại mình Djokovic mải miết đuổi theo cái bóng của chính mình. Ở Mỹ, môn thể thao này thu hẹp lại thành một sân chơi dành cho số ít. Cho đến một ngày Chủ nhật đầu tháng Sáu, quần vợt lại thực sự "xảy ra".

Tại trận chung kết Roland Garros 2025, hai tay vợt số 1 và số 2 thế giới cùng hiện diện. Một người Ý nổi tiếng với sự chuẩn xác và lạnh lùng tựa dãy Alps, đối đầu một người Tây Ban Nha nồng nhiệt và cảm xúc. Một cỗ máy với độ ổn định ngột ngạt, chạm trán thiên tài đầy sáng tạo và bất ngờ.

Khi Jannik Sinner và Carlos Alcaraz kéo nhau vào set 4 và 5, thông tin bắt đầu lan truyền, như cái cách nó từng làm trong "kỷ nguyên vàng". Mạng xã hội bừng sáng, TV được bật lên, tin nhắn rộn ràng. Ngay cả những người hâm mộ am hiểu nhất – những người có thể thấy đẳng cấp quần vợt đỉnh cao ngay từ vòng hai của một giải nhỏ ở Metz – cũng phải vật lộn để diễn giải những gì đang chứng kiến. Liệu đây có phải trận đấu hay nhất kể từ trận chung kết Wimbledon 2008 giữa Federer và Nadal? Hay thậm chí còn hơn thế?

Chất lượng của những cú đánh tăng dần theo áp lực, theo thời gian và sự cạn kiệt thể lực. Cuối set 4, sau khi Alcaraz cứu ba match-point, và trong suốt set 5, cả hai tung ra những cú vô-lê thần tốc, lao mình đón drop-shot vừa nảy, quật những cú thuận tay khi đang chạy, xóa nhòa ranh giới giữa tấn công và phòng ngự.

Màn trình diễn kết thúc bằng màn pháo hoa đỉnh cao: Alcaraz dẫn 7–0 trong loạt tie-break quyết định và khép lại trận đấu bằng một cú thuận tay dọc dây khi đang lao về phía trước. Màn trình diễn ấy không chỉ ấn tượng – nó mang tính xuất thần. Và trận đấu ấy, đã khơi dậy lại phép màu xưa cũ, nhưng lại mang hương vị mới mẻ.

Alcaraz hiểu rõ điều đó. "Tôi nghĩ tôi đã có một đối thủ xứng tầm," anh từng tuyên bố sau khi đánh bại Djokovic để đăng quang Wimbledon 2023. "Tôi không ngại thừa nhận điều đó." Người anh nhắc đến không phải các huyền thoại cũ – mà là Sinner. "Tôi và cậu ấy đã có nhiều trận đấu lớn trên mọi mặt sân, tại nhiều giải đấu khác nhau, và tôi tin rằng chúng tôi sẽ tiếp tục tranh nhau những danh hiệu lớn trong tương lai".

Tiềm năng đầy hứa hẹn của cặp kỳ phùng địch thủ này lần đầu hé lộ tại trận đấu ở US Open 2022 – nơi không chỉ có những pha bóng bền mãnh liệt mà còn là các cú bỏ nhỏ mềm mại, góc đánh hiểm hóc và lối chơi toàn diện xóa nhòa ranh giới giữa công và thủ. Nhưng vào thời điểm đó, nhận định của Alcaraz vẫn gây bất ngờ. Anh đã là nhà vô địch, vừa leo lên số 1 thế giới, trong khi Sinner – chỉ là hạt giống số 8 – vừa thua dễ Djokovic ở bán kết.

Cảm tưởng như Alcaraz đã "tự triệu hồi" cuộc cạnh tranh này từ trước cả năm 2022. Khi đó, ở tuổi 15, anh chạm trán Sinner (17 tuổi) trong trận đấu chuyên nghiệp đầu tiên của sự nghiệp – và thắng sau ba set. Có thể chính trận đấu ấy đã định hình thế giới quan của anh về quần vợt – hoặc cũng có thể, đó là thứ anh cần để định hướng khát vọng. Alcaraz là mẫu tay vợt thi đấu theo cảm xúc, dễ dao động. Anh chơi hay nhất khi hạnh phúc, khi được truyền cảm hứng. Trước những đối thủ khác, đôi khi anh tỏ ra lơ đãng, hay gây chú ý. Nhưng khi gặp Sinner, Alcaraz gần như luôn ở trạng thái thăng hoa.

Về phần mình, Sinner khi đó chỉ chơi như một tay vợt baseline cổ điển – đánh bóng sạch, đẹp nhưng theo khuôn mẫu. Khi leo lên nhóm đầu ATP, với điểm tựa là cú giao bóng cải thiện vượt bậc, anh đã bổ sung những nét đa dạng và tinh tế vào lối chơi, đến mức chỉ còn Alcaraz là người có thể làm anh chệch nhịp. Năm ngoái, Sinner thắng 73 trong 76 trận trước mọi đối thủ ATP khác – nhưng lại thua Alcaraz cả 3 lần chạm trán.

"Tôi thật vinh dự khi được chia sẻ sân đấu với bạn ở mọi giải đấu," Alcaraz nói với Sinner ngay trên sân trung tâm Roland Garros, sau khi đánh bại đối thủ để giành danh hiệu. "Tôi thực sự, thực sự hạnh phúc khi có thể cùng bạn làm nên lịch sử." Dễ hiểu khi Alcaraz nói vậy – bởi anh là người chiến thắng. Việc cán cân đối đầu hiện nghiêng về phía tay vợt người Tây Ban Nha (dẫn 8–4) có thể là một lý do khiến anh tỏ ra hào hứng với mối kình địch này. Nhưng có lẽ, còn một tầng ý nghĩa khác đằng sau việc Alcaraz thường xuyên nhắc đến Sinner, và nỗ lực đặt cả hai ở cùng một đẳng cấp.

Alcaraz giành Grand Slam đầu tiên khi mới 19 tuổi. Khi Federer và Nadal chơi trận chung kết lịch sử tại Wimbledon 2008, Alcaraz mới chỉ lên năm. Anh lớn lên trong kỷ nguyên Big Three, và hiểu rằng chính những cuộc đối đầu đỉnh cao mới là thứ viết nên lịch sử – cũng như anh lớn lên cùng những cây vợt nhẹ, dây căng monofilament và nền khoa học thể thao hiện đại. Với Sinner – người ổn định hơn Alcaraz trong cả mùa giải – mối cạnh tranh này lại mang tính nhân bản. Tay vợt người Ý, đôi khi bị coi là "cỗ máy lạnh", cũng cần một đối thủ như thế để khơi gợi cảm xúc. "Mỗi lần thi đấu với cậu ấy, tôi cảm thấy cả hai đều cố gắng đẩy bản thân đến giới hạn," Sinner chia sẻ hồi năm 2023. "Chúng tôi ghét thất bại – đặc biệt là khi thua nhau. Chúng tôi có mối quan hệ tốt ngoài sân – tôi nghĩ chúng tôi là bạn tốt. Nhưng khi lên sân… vẫn có chút căng thẳng."

Tình bạn ấy dĩ nhiên có giới hạn. Khi Sinner bị cấm thi đấu 3 tháng sau Australian Open 2024 vì dính án phạt liên quan đến việc sử dụng chất cấm (sau cùng được xác định là do vô tình nhiễm chất qua thực phẩm), Alcaraz là một trong số những người không liên lạc động viên. Dù vậy, sau khi đánh bại Sinner tại chung kết Rome Open – giải đấu đầu tiên Sinner trở lại, Alcaraz vẫn không tiếc lời khen: "Tôi sẽ không bao giờ thấy mệt khi phải nói rằng bạn là một con người và một vận động viên tuyệt vời."

Làm sao một cuộc kình địch đỉnh cao như thế lại có thể xuất hiện nhanh đến vậy, ngay sau khi kỷ nguyên vàng của quần vợt khép lại? Nhà báo Giri Nathan – tác giả cuốn Changeover viết về Sinner và Alcaraz (chưa xuất bản) – đã đưa ra nhận định: "Kỷ nguyên mà họ mở ra – thực ra không còn là đang mở nữa. Chúng ta đang sống trong đó rồi." Và có lẽ, điều đó cũng không quá bất ngờ. Bởi lối chơi của cả Alcaraz lẫn Sinner đều được xây dựng trên nền móng của những di sản – và điều đó là hoàn toàn tự nhiên.

Ngay từ khi còn trẻ, họ đã được rèn luyện để đánh những cú groundstroke (bóng nảy đất) lướt mạnh và xoáy sâu như Nadal, với biên độ an toàn cao. Họ học cách trượt chân về góc sân như Djokovic, và tung ra những cú thuận tay từ thế với tay hết cỡ. Như Federer, họ không ngại tiến vào lưới. Họ cập nhật kiến thức phục hồi thể lực mới nhất, coi dinh dưỡng là nhiên liệu, tìm kiếm những HLV quan tâm đến họ như con người, chú trọng đến hạnh phúc và sự trọn vẹn của đời sống ngoài sân đấu.

Tất nhiên, vẫn có những điểm khác biệt giữa họ. Alcaraz dường như thoải mái hơn khi thi đấu trên các mặt sân tự nhiên như đất nện và cỏ, trong khi Sinner thống trị mặt sân cứng. Phong độ của Alcaraz có thể dao động nhiều hơn, nhưng lối chơi lại phong phú hơn. Sinner thì luôn duy trì một tiêu chuẩn ổn định. Tại Roland Garros, Sinner thắng nhiều điểm ngắn hơn, còn Alcaraz thắng nhiều điểm kéo dài quá bốn cú chạm vợt. Nhưng khi hai người đối đầu, điều đáng chú ý không phải sự tương phản – mà chính là cách họ hội tụ.

Những gì mỗi người còn thiếu, họ tìm thấy ở người kia. Mối quan hệ này dường như không phải đối địch, mà có phần cộng tác. Ở khía cạnh kỹ thuật, họ không ngừng cải tiến để bắt kịp và vượt qua đối thủ. Sinner đã thay đổi hoàn toàn cơ chế giao bóng – chuyển từ kiểu "platform" sang "pinpoint" – giúp anh vươn lên dẫn đầu ATP. Alcaraz cũng cải thiện cú giao bóng, vốn là điểm yếu nhất trong bộ kỹ năng của anh (ở trận chung kết Queen’s Club, Alcaraz ghi đến 18 cú ace).

Ở khía cạnh tâm lý, sự cạnh tranh ấy giúp Sinner thêm sáng tạo, và Alcaraz thêm kỷ luật. Tuần này, Wimbledon – giải đấu danh giá nhất làng banh nỉ – chính thức khởi tranh. Alcaraz đang là nhà đương kim vô địch hai năm liên tiếp. Và một phần vinh quang của thể thao đến từ chính cảm giác đổi mới không ngừng. Giờ đây, quả bóng đã nằm trong phần sân của Sinner.