Vì sao Arsenal chiêu mộ tiền đạo Liverpool với giá kỷ lục thế giới?

CLB Arsenal vừa công bố bản hợp đồng với tiền đạo 20 tuổi Olivia Smith từ Liverpool, với mức phí chuyển nhượng được xác nhận là cao nhất trong lịch sử bóng đá nữ thế giới.

Arsenal chiêu mộ tiền đạo Olivia Smith với giá kỷ lục thế giới

Tuyển thủ Canada trở thành nữ cầu thủ đầu tiên vượt mốc 1 triệu bảng (tương đương 1,36 triệu USD), vượt qua kỷ lục trước đó do Chelsea thiết lập hồi tháng 1 khi chiêu mộ hậu vệ Naomi Girma của tuyển Mỹ với giá 900.000 bảng (1,1 triệu USD). Đây là tân binh mới nhất được Arsenal đưa về kể từ sau chức vô địch UEFA Women’s Champions League hồi tháng 5, sau khi đã chiêu mộ thành công Chloe Kelly và Taylor Hinds.

Năm 2019, Olivia Smith gây chú ý khi trở thành cầu thủ trẻ nhất ra mắt đội tuyển Canada ở cấp độ ĐTQG khi mới 15 tuổi 94 ngày. Sau khi chuyển đến từ CLB North Toronto Nitros, Smith có bước đột phá lớn trong mùa giải chuyên nghiệp đầu tiên 2023–24 cùng Sporting CP, nơi cô ghi 13 bàn sau 18 lần ra sân.

Mùa hè 2024, Liverpool chiêu mộ cô với mức phí kỷ lục của CLB – hơn 200.000 bảng – và cô đáp lại bằng 7 bàn thắng sau 20 trận tại Women’s Super League (WSL), chiếm gần một phần ba tổng số bàn của toàn đội mùa giải đó.

Vị trí thi đấu của Smith là gì?

Smith thuận chân phải, thường đá cánh phải nhưng cũng có thể chơi trung phong. Trong mùa 2024–25, cô chủ yếu thi đấu như một trong hai tiền đạo trong sơ đồ 3-5-2 của Liverpool, hoặc đá dạt phải trong sơ đồ 4-2-3-1.

Dù chơi ở vai trò nào, Smith vẫn được trao nhiều quyền tự do di chuyển trong khu vực tấn công. Cô thường xuyên lùi sâu nhận bóng quay lưng với khung thành rồi xoay người tấn công trực diện đối phương.

Điểm mạnh của Smith nằm ở đâu?

Khả năng rê dắt là điểm nổi bật nhất của cô. Smith sở hữu tốc độ cao cùng khả năng đổi hướng nhanh chóng – có thể cắt vào trong hoặc đi biên đều tốt – tạo ra sự khó lường trong lối chơi. Kỹ năng xử lý bóng trong không gian hẹp và khả năng "bật lại" khi va chạm với đối thủ khiến cô trở thành một cơn ác mộng đối với hàng thủ.

Dù Liverpool có phong cách triển khai bóng khá trực diện và hạn chế thời gian cầm bóng của cầu thủ, nhưng mỗi khi có bóng trong chân, Smith đều tạo ra sự khác biệt. Chỉ số "progressive carries per 100 open-play touches" (số lần đưa bóng tiến lên trong 100 lần chạm bóng khi bóng sống) cho thấy Smith nằm trong nhóm dẫn đầu ở cả số lần rê bóng lẫn đưa bóng tiến sâu, khi so với các tiền đạo khác.

Cô được xếp cùng nhóm với hai ngôi sao chuyên rê bóng của Chelsea – Johanna Rytting Kaneryd và Mayra Ramírez – cũng như đồng đội mới tại Arsenal là Caitlin Foord. Trung bình Smith thực hiện 3,6 pha rê bóng mỗi trận với tỷ lệ thành công 58%, cho thấy nhiều nét tương đồng trong phong cách chơi với Foord – điều có thể giúp cô hòa nhập nhanh chóng tại Emirates.

Ngoài khả năng rê bóng, Smith còn rất thích sút xa. Dù thuận chân phải, cô sử dụng tốt cả hai chân và đã tung ra 49 cú sút ở mùa trước – xếp hạng sáu toàn WSL. Điều này càng đáng nể khi đặt trong bối cảnh Liverpool là đội có khả năng tạo cơ hội thấp. Smith thường phải tự tạo ra khoảng trống để dứt điểm bằng kỹ thuật và tốc độ của mình. Chỉ có ba cầu thủ – Kirsty Hanson, Ebony Salmon (Aston Villa) và Kerolin (Man City) – tạo nhiều cơ hội từ rê bóng hơn Smith (9 so với 8), nhưng không ai ghi nhiều bàn từ các cơ hội này hơn cô (2 bàn).

Kỹ thuật điêu luyện và sự nhanh nhẹn khiến Smith khó bị bắt bài, thường xuyên kiếm được các quả phạt. Mùa trước, chỉ có Viviane Asseyi (West Ham, 51 lần) là bị phạm lỗi nhiều hơn Smith (46 lần), trong đó có 9 tình huống dẫn đến cú sút trong hai pha bóng kế tiếp.

Ngoài ra, Smith có thói quen thi đấu tốt trước các đội mạnh. Mùa trước, cô gây rất nhiều khó khăn cho chính Arsenal ở tứ kết FA Cup, đồng thời ghi bàn vào lưới Chelsea, Man United và Man City.

Những khía cạnh cần cải thiện

Một dấu hỏi đặt ra là Olivia Smith sẽ thích nghi ra sao khi thi đấu trong một tập thể kiểm soát bóng vượt trội hơn. Mùa trước, Liverpool chỉ kiểm soát bóng trung bình 47,4%, thường xuyên dựa vào các tình huống chuyển trạng thái để tận dụng không gian trống phía sau hàng thủ đối phương.

Ngược lại, Arsenal là đội có tỷ lệ kiểm soát bóng cao thứ hai tại WSL mùa giải vừa qua (62,5%) và thường xuyên đối đầu với những hàng phòng ngự lùi sâu, bố trí số đông cầu thủ phía sau bóng. Trong bối cảnh đó, sở trường của Smith – sử dụng tốc độ và sự linh hoạt trong không gian trống – có thể bị hạn chế đáng kể.

Dù khả năng xử lý trong phạm vi hẹp của Smith là rất tốt, việc thiếu không gian phía sau hàng thủ có thể khiến cô gặp khó khăn khi rê bóng, dẫn đến nhiều pha mất bóng hơn và tỷ lệ thành công trong các tình huống đi bóng có thể bị ảnh hưởng.

Smith sẽ phù hợp thế nào với hệ thống chiến thuật của Arsenal?

Sau khi thay thế HLV Jonas Eidevall vào tháng 10, HLV Renée Slegers vẫn giữ lại nhiều điểm trong hệ thống chiến thuật cũ, đồng thời thêm dấu ấn riêng của mình.

Dưới thời Slegers, các cầu thủ chạy cánh của Arsenal – đặc biệt từ sau sự xuất hiện của Chloe Kelly – được kỳ vọng là những người trực tiếp đưa bóng lên phía trước nhờ khả năng rê bóng. Họ cũng được phép dứt điểm và tạt bóng thường xuyên để tạo sức ép lên hàng thủ đối phương.

Tuy nhiên, khi không có bóng, các cầu thủ tấn công của Arsenal buộc phải tham gia pressing tầm cao, gây áp lực lên hàng thủ đối phương ngay từ khu vực sân nhà của họ. Smith phù hợp hoàn hảo với triết lý này: cô là một cầu thủ giàu năng lượng, tích cực tranh chấp và đóng vai trò không thể thiếu trong cách chơi chủ động, áp sát từ tuyến đầu.

Thống kê cho thấy, mùa trước chỉ có Mariona Caldentey của Arsenal (24) thực hiện nhiều pha tắc bóng ở 1/3 cuối sân hơn Smith (20). Trong nhóm các tiền đạo, chỉ ba cầu thủ – Celin Bizet (Man United, 98 lần), Kaneryd (Chelsea, 90) và Asseyi (88) – có số lần thu hồi bóng nhiều hơn Smith (77 lần).

Tại sao Arsenal quyết tâm có được Smith?

Bên cạnh việc bổ sung một tài năng trẻ chất lượng cao, thương vụ này còn giúp Arsenal giải bài toán tuổi tác trong đội hình. Mùa trước, "Pháo thủ" sở hữu đội hình có độ tuổi trung bình lớn thứ hai tại WSL (27,6 tuổi), chỉ sau Aston Villa (27,7). Nhiều trụ cột hiện tại của họ đang dần bước qua giai đoạn đỉnh cao, do đó, Smith mang đến làn gió trẻ trung cho hàng công.

Cô gia nhập nhóm những cầu thủ trẻ đầy triển vọng mới đến Emirates gần đây, bao gồm Kyra Cooney-Cross, Rosa Kafaji và Frida Maanum – tất cả đều ở độ tuổi 21 hoặc thấp hơn.

Ở tuổi 20, Smith giúp kéo giảm độ tuổi trung bình của hàng công và bổ sung chiều sâu cần thiết. Cô cũng có khả năng được tính là cầu thủ "homegrown" (cầu thủ đào tạo trong nước) trong vài mùa tới – một yếu tố quan trọng để đảm bảo tiêu chí đăng ký cầu thủ của Arsenal trong khuôn khổ quy định của FA và UEFA.

Dù mức phí chuyển nhượng kỷ lục có thể tạo áp lực không nhỏ, nhưng Smith cho thấy cô đủ khả năng để đáp ứng kỳ vọng. Màn trình diễn ấn tượng ở Liverpool đã chứng minh cô hoàn toàn đủ tầm để tỏa sáng ở đẳng cấp cao hơn và sẵn sàng đảm nhận vai trò quan trọng trong một tập thể hướng đến danh hiệu như Arsenal.