Sắp xếp, tinh gọn bộ máy Mặt trận từ trung ương đến địa phương

Thông tin về kết quả thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW tại Hội nghị Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam lần thứ tư, khóa X được tổ chức sáng 9/7 cho thấy: Triển khai thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW và các Chỉ thị, Nghị quyết, Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã có báo cáo gửi Đoàn Chủ tịch (tại Hội nghị lần thứ 3 ngày 18/2/2025).

Từ đó đến nay Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tiếp tục triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo các Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy.

Tích cực triển khai việc sắp xếp tổ chức bộ máy, cán bộ

Thực hiện Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư , dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy MTTQ, đoàn thể Trung ương, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam triển khai thực hiện, Ban hành kế hoạch, thành lập Ban Chỉ đạo và Tổ biên tập đã xây dựng và hoàn thành các Đề án: Đề án sắp xếp, tinh gọn cơ quan MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ, được ban chấp hành Trung ương thông qua, tại Nghị quyết số 60-NQ/TW, ngày 12/4/2025; Đề án quy định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, được Bộ chính trị thông qua, theo đó Bộ Chính trị đã ban hành Quyết định số 304/QĐ-TW, ngày 10/6/2025 về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam (theo mô hình mới); Đề án sắp xếp tổ chức bộ máy, cán bộ cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, được Ban Thường vụ Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương phê duyệt.

Đồng thời, phối hợp với các cơ quan có liên quan đề xuất sửa đổi, bổ sung một số nội dung liên quan đến MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội quy định tại Hiến pháp 2013; xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật MTTQ Việt Nam, Luật công đoàn, Luật thanh niên, Luật thực hiện dân chủ ở cơ sở; ban hành các văn bản hướng dẫn MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng và nhà nước giao nhiệm vụ thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy theo mô hình chính quyền 2 cấp.

Triển khai thực hiện các kết luận của Trung ương và thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ đã thực hiện rà soát tổ chức bộ máy bên trong, kết quả đến hết tháng 2/2025, đã tổ chức sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giảm biên chế từ 284 đầu mối xuống còn 159 đầu mối, từ 2.720 biên chế xuống còn 2.185 biên chế.

Triển khai thực hiện các Đề án về sắp xếp tổ chức bộ máy được Ban chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị thông qua, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và lãnh đạo Trung ương các tổ chức chính trị - xã hội đã tích cực chủ động triển khai thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ về sắp xếp tổ chức bộ máy, cán bộ và xây dựng quy định chức năng, nhiệm vụ cho các ban đơn vị tham mưu, giúp việc. Ngày 18/6/2025, MTTQ Việt Nam đã được Tổng Bí thư Tô Lâm trao Quyết định của Bộ Chính trị về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy Cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam theo mô hình mới và triển khai thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm của MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên.

Triển khai thực hiện Quyết định 304/QĐ-TW của Bộ Chính trị, Ban Thường trực và Trung ương các tổ chức chính trị - xã hội đã tiếp hành sắp xếp, hợp nhất cơ quan tham mưu giúp việc, tinh giảm biên chế công chức, viên chức. Tính đến ngày 30/6/2025, số biên chế hiện có của MTTQ và Trung ương các tổ chức chính trị - xã hội là 986 người, giảm từ 36 đầu mối ban, đơn vị chuyên môn thuộc 5 cơ quan, hiện nay còn 19 ban, đơn vị tham mưu giúp việc chung và Ban đặc thù thuộc Cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam. Cụ thể gồm: Các Ban đơn vị tham mưu, giúp việc chung: Văn phòng; Ban Tổ chức - Kiểm tra; Ban Dân chủ, Giám sát và Phản biện xã hội; Ban Công tác xã hội; Ban Tuyên giáo; Ban Dân tộc và Tôn giáo; Ban Đối ngoại Nhân dân; Cục Tài chính - Kế hoạch. Các ban, đơn vị đặc thù gồm: Ban Công tác Công đoàn, Ban Quan hệ lao động; Ban Công tác Nông dân; Ban Công tác Đoàn; Ban Công tác Thanh thiếu niên; Ban Công tác Phụ nữ; Ban Công tác Cựu chiến binh.

Hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc MTTQ Việt Nam nhiệm kỳ 2026 - 2031

Ở cấp tỉnh, cấp xã đề xuất Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương phối hợp Ban Tổ chức Trung ương Đảng ban hành Hướng dẫn số 31-HD/BTCTW ngày 23/4/2025 về việc sắp xếp tổ chức bộ máy cơ quan MTTQ Việt Nam, đoàn thể cấp tỉnh, cấp xã, trong đó hướng dẫn chi tiết về cơ quan chủ trì xây dựng Đề án, Phương án sắp xếp cơ quan lãnh đạo, sắp xếp cơ quan tham mưu giúp việc, sắp xếp các hội quần chúng, sắp xếp các tổ chức đảng, sử dụng biên chế ở cả 2 cấp.

Ban hành Hướng dẫn số 18-HD/MTTW-BTT ngày 2/6/2025 về việc bổ sung một số nội dung thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các Hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ (cấp tỉnh, cấp xã) nhằm cụ thể hóa một số nội dung theo Hướng dẫn số 31-HD/BTCTW ngày 23/4/2025; trong đó, hướng dẫn việc sắp xếp các Hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ.

Ban hành Công văn số 1018/CV-MTTW-BTT ngày 13/6/2025 đề nghị Ban Thường vụ các tỉnh, thành ủy quan tâm chỉ đạo thực hiện một số nội dung, về việc ban hành Quyết định kết thúc hoạt động và thành lập Ủy ban MTTQ Việt Nam theo mô hình mới; về lập hồ sơ công nhận Ủy viên Ủy ban, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các tỉnh, thành phố. Đối với các Hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ trước mắt giữ ổn định đầu mối, tiếp tục thực hiện rà soát tinh gọn tổ chức bộ máy bên trong, tinh giản biên chế, tổ chức hoạt động theo sự lãnh đạo chỉ đạo của cấp ủy, hiệp thương thống nhất của MTTQ Việt Nam tỉnh, thành phố và hướng dẫn của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền

Kết quả, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã ban hành 22 Quyết định thành lập Ủy ban MTTQ Việt Nam của 22 tỉnh, thành phố (sau sắp xếp, hợp nhất); công nhận Ủy viên Ủy ban với 3.077 người/34 tỉnh, thành phố. Ban Thường trực 327 người/ 34 tỉnh, thành phố. Đối với chức danh Chủ tịch: có 33/34 Chủ tịch (khuyết nhân sự của tỉnh Quảng Trị); 22/34 Phó Bí thư kiêm Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh. 34/34 tỉnh, thành phố đã thực hiện sắp xếp xong cơ quan tham mưu, giúp việc của Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh.

Thời gian tới, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tiếp tục triển khai cụ thể hóa Nghị quyết số 60-NQ/TW, ngày 12/4/2025 của Ban Chấp hành Trung ương; triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo Kế hoạch số 56-KH/BCĐ, ngày 4/7/2025 của Ban chỉ đạo Trung ương về tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cấp; ban hành hướng dẫn chuẩn bị tổ chức Đại hội đại biểu MTTQ Việt Nam các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc MTTQ Việt Nam nhiệm kỳ 2026 - 2031.

Cùng đó, hoàn thiện chức năng nhiệm vụ, các quy chế, quy định của Cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam để hoạt động hiệu quả, thông suốt; triển khai thực hiện Đề án đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp...