FIFA Club World Cup 2025 giúp bóng đá thực sự trở nên toàn cầu

FIFA Club World Cup 2025 chuẩn bị khởi tranh giữa hoài nghi về một sự kiện sẽ tạo ra hỗn loạn về lịch thi đấu, bào mòn sức khỏe cầu thủ và niềm tin vào một kỷ nguyên mới táo bạo cho môn thể thao phổ biến nhất thế giới.

Một bên là hoài nghi, bên kia là cao quý. Một bên khinh thường giải đấu, bên kia là ngưỡng mộ nó. Nhưng cả hai đều đúng, bởi vì mọi thứ trong bóng đá hiện đại đều liên quan đến tiền bạc và đây là công cụ mạnh nhất mà FIFA có được trong nỗ lực thách thức UEFA, tổ chức thống trị trò chơi toàn cầu và kiếm được lợi nhuận khổng lồ.

Lý lẽ của FIFA

Bóng đá luôn hướng đến mục đích để phát triển, từ quy mô, chất lượng cho đến tài chính. Để phát triển giải vô địch châu Âu, UEFA đã tăng số đội từ 16 lên 24 đội tuyển.

Nghĩa là từ chỗ chỉ những đội bóng xuất sắc nhất ở vòng bảng mới có cơ hội được tham dự vòng chung kết EURO, giải đấu đã mở ra cơ hội cho những đội tuyển với chất lượng hạng B, C hoặc thậm chí là D. Bóng đá vốn nên được coi là môn thể thao phổ biến hơn, đại chúng hơn. Ở cấp CLB, sau rất nhiều lần điều chỉnh thể thức, thu hẹp hoặc mở rộng quy mô, UEFA tạo ra tới 3 giải đấu khác nhau là Champions League, Europa League và Conference League, với mục đích không gì khác là tạo ra nhiều giải đấu khác nhau phù hợp với các CLB khác nhau về chất lượng và năng lực tài chính ở cựu lục địa. Đồng thời, một mục tiêu khác không thay đổi, đó là kiếm được càng nhiều tiền càng tốt.

Điều đó cho thấy, việc UEFA thoát khỏi chủ nghĩa tinh hoa có tính bảo hộ vô lý đối với môn thể thao này đều xuất phát từ những mục đích cơ bản nhất là tiền bạc và sự bình đẳng giữa các nền bóng đá châu lục. FIFA là cơ quan quản lý bóng đá toàn cầu, với 211 thành viên, trải dài khắp mọi ngóc ngách trên thế giới, nên nó buộc phải hỗ trợ những thành viên đó. Do đó, một phần sứ mệnh của FIFA là tạo ra doanh thu, để có thể phân phối cho 211 liên đoàn hoặc đầu tư vào các chương trình phát triển môn thể thao này.

Vì vậy, tổ chức bóng đá lớn nhất tin rằng hoặc ít nhất là chủ tịch Gianni Infantino tin rằng nó phải là tổ chức bóng đá giàu nhất hành tinh. Tuy nhiên, từ năm 2019 đến năm 2022, FIFA chỉ kiếm được 7,6 tỉ USD. UEFA, cơ quan quản lý bóng đá châu Âu, đã kiếm được gần gấp 3 lần, khoảng 19 tỉ USD.

Giải Ngoại hạng Anh, một giải đấu quốc gia, cũng kiếm được nhiều tiền hơn FIFA. Và nó phân phối tiền cho các thành viên của mình, 20 CLB chuyên nghiệp tư nhân. UEFA phân phối lại tiền của mình cho các câu lạc bộ châu Âu và 55 liên đoàn quốc gia.

Toàn cầu hóa bóng đá

Các CLB dùng tiền để mua và phát triển cầu thủ. Ngôi sao thu hút người hâm mộ, người hâm mộ trả tiền để tiêu thụ các sản phẩm của UEFA, chủ yếu là Champions League và EURO. Vì vậy, các nhà tài trợ trả tiền để liên kết với họ, các công ty truyền thông trả tiền để phát sóng chúng. Doanh thu của UEFA tăng vọt, chu kỳ quay và chủ nghĩa Âu châu, trung tâm của bóng đá thế giới được củng cố, trong khi châu Á, châu Phi và châu Mỹ, nơi cung cấp nhiều tài năng cho Champions League và nhiều giải đấu khác lại không được hưởng lợi, cũng như bị bỏ lại phía sau.

"Chúng ta nói bóng đá là môn thể thao toàn cầu", ông Infantino nói. "Nhưng thực tế, nếu bạn cào bề mặt, bạn sẽ thấy rằng giới tinh hoa tập trung rất nhiều ở rất ít CLB ở rất ít quốc gia. Tôi muốn đưa nó đến toàn thế giới".

Và cách để làm được điều đó hoặc phá vỡ vòng quay chậm chạp, trước hết, FIFA cần nhiều tiền hơn. Cách chính để tạo ra tiền, ở giai đoạn phát triển này của bóng đá, là tổ chức nhiều trận đấu hơn hoặc trong trường hợp này là một giải đấu hoàn toàn mới có sự tham gia của các câu lạc bộ và ngôi sao ưu tú vốn đã thúc đẩy nền kinh tế toàn cầu.

Các giải đấu như Premier League, kiểm soát (và kiếm tiền) hầu hết các trận đấu mà các cầu thủ ưu tú chơi. UEFA nắm giữ hầu hết các giải đấu lớn. Club World Cup là nỗ lực của FIFA nhằm thương mại hóa những cầu thủ đó và CLB của họ theo cùng cách mà Premier League và UEFA thực hiện.

Mặt khác, tính đến sự phát triển chung, Club World Cup có thể cung cấp cho các đội và cầu thủ từ các châu lục bên ngoài châu Âu một nền tảng để thể hiện tài năng trên đấu trường thế giới và tạo dựng tên tuổi cho chính mình. Lượng người xem tiềm năng và sự công nhận trên toàn thế giới sẽ chuyển thành lợi nhuận tài chính cho các CLB như vậy ở các giải đấu nhỏ hơn và góp phần làm cho bóng đá thế giới trở nên cạnh tranh hơn, cũng như hỗ trợ phát triển và mang đến cho các cầu thủ một nền tảng mạnh mẽ hơn so với định dạng hiện tại.

Có thể hiện tại cái tên của nó chưa thật sự danh giá, nhưng nếu tiếp tục duy trì truyền thống tổ chức, thì trong 10 hay 20 năm tới, nó sẽ trở thành một giải đấu danh tiếng có lịch sử. Và rõ ràng hơn, giá trị tiền thưởng khiến các CLB càng thêm quyết tâm thi đấu hơn.