75 năm Ngày truyền thống lực lượng thanh niên xung phong: Tưởng nhớ các anh hùng liệt sỹ tại Ngã ba Cò Nòi

Nhân kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống lực lượng thanh niên xung phong Việt Nam (15/7/1950 - 15/7/2025), ngày 15/7, Tỉnh đoàn Sơn La tổ chức Chương trình dâng hương, dâng hoa tưởng nhớ các anh hùng liệt sỹ thanh niên xung phong và những người Việt Nam yêu nước đã hy sinh tại Ngã ba Cò Nòi và trong Chiến dịch Điện Biên Phủ tại Khu di tích lịch sử Ngã ba Cò Nòi, xã Mai Sơn.

Trong không khí trang nghiêm, đại biểu dâng hương tưởng nhớ các anh hùng liệt sỹ thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến và những người Việt Nam yêu nước; đồng thời, bày tỏ lòng biết ơn vô hạn, khắc ghi công lao to lớn của các anh hùng liệt sỹ thanh niên xung phong đã chiến đấu, hy sinh vì nền độc lập, tự do của dân tộc. Đặc biệt, tuổi trẻ các dân tộc tỉnh Sơn La nguyện chung sức, đồng lòng, tận tâm, tận lực, hết lòng phục vụ nhân dân; không ngừng rèn luyện, cống hiến và đoàn kết thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, quyết tâm xây dựng quê hương ngày càng văn minh, giàu đẹp. Thế hệ trẻ Sơn La nguyện tiếp bước cha anh tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng vẻ vang, với niềm tin son sắt và lý tưởng cao đẹp mà Đảng, Bác Hồ, nhân dân đã lựa chọn.

Trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, Ngã ba Cò Nòi giữ vị trí chiến lược rất quan trọng, nằm ở giao điểm giữa đường 13 từ căn cứ địa Việt Bắc sang và đường 41 (Quốc lộ 6 hiện nay) từ đồng bằng, Liên khu 3, Liên khu 4 lên - đây là cửa ải tất cả những người ra trận phải vượt qua. Thực dân Pháp xác định, ngăn chặn và cắt đứt đường vận chuyển quan trọng nhất này sẽ tác động quyết định đến thắng bại ở Điện Biên Phủ. Vì vậy, chúng huy động tối đa tiềm lực không quân, sử dụng các loại bom có sức hủy diệt lớn để đánh phá trọng điểm Ngã ba Cò Nòi hòng chặt đứt con đường chi viện của hậu phương cho chiến trường. Có ngày chúng ném xuống đây 69 tấn các loại bom, làm cho Ngã ba Cò Nòi trở thành "túi bom", chiến trường ác liệt.

Với tinh thần "tất cả cho tiền tuyến, tất cả cho chiến thắng", lực lượng thanh niên xung phong từ mọi miền đất nước; trong đó, nhiều thanh niên các dân tộc Sơn La cùng với dân công, bộ đội chủ lực mưu trí, sáng tạo, anh dũng kiên cường, bảo đảm giao thông nơi "tọa độ lửa" Ngã ba Cò Nòi.

Với quyết tâm "Thanh niên xung phong có thể hy sinh nhưng quyết không để huyết mạch giao thông bị tắc", "không để tắc đường quá 4 giờ/ngày", lực lượng Ngã ba Cò Nòi đã vượt lên bom đạn quân thù, đảm bảo giao thông chi viện cho chiến trường, góp phần quan trọng vào thắng lợi Chiến dịch Điện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu", kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Với đạo lý "Uống nước nhớ nguồn", "Đền ơn đáp nghĩa", để đời đời tri ân các liệt sỹ thanh niên xung phong đã chiến đấu, hy sinh, năm 2000, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và tỉnh Sơn La khởi công xây dựng Đài tưởng niệm liệt sỹ Thanh niên xung phong tại Ngã ba Cò Nòi trên diện tích 20.000 m2.

Ngày 7/5/2002, Đài tưởng niệm liệt sỹ thanh niên xung phong Ngã ba Cò Nòi khánh thành và đưa vào sử dụng; trong đó, cụm tượng đài được xây dựng với nhóm tượng 3 nam thanh niên xung phong ở tư thế khác nhau. Cùng với tượng đài là hai bức phù điêu thể hiện hình ảnh toàn dân ra trận chiến đấu chống thực dân Pháp. Năm 2004, Khu di tích lịch sử Ngã ba Cò Nòi được Bộ Văn hóa, Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng là di tích lịch sử cấp quốc gia.

Để tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích lịch sử Ngã ba Cò Nòi, năm 2020, tỉnh Sơn La, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Trung ương Hội Cựu Thanh niên xung phong Việt Nam đã triển khai xây dựng Khu tưởng niệm tâm linh thuộc Khu Di tích lịch sử Ngã ba Cò Nòi.

Năm 2021, nhân kỷ niệm 71 năm Ngày truyền thống lực lượng thanh niên xung phong Việt Nam (15/7/1950 - 15/7/2021), UBND tỉnh Sơn La tổ chức khánh thành Khu tưởng niệm tâm linh (giai đoạn I) thuộc Dự án tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích lịch sử Ngã ba Cò Nòi.

Công trình này cùng với Đài tưởng niệm liệt sỹ thanh niên xung phong làm nên quần thể Khu di tích lịch sử Ngã ba Cò Nòi là nơi về lại chiến trường xưa của những người từng chiến đấu, phục vụ chiến đấu tại Ngã ba Cò Nòi và Chiến dịch Điện Biên Phủ. Sau khi khánh thành giai đoạn I, tỉnh Sơn La đang tiếp tục thực hiện giai đoạn II Dự án tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích lịch sử Ngã ba Cò Nòi…

Di tích lịch sử Ngã ba Cò Nòi trở thành biểu tượng tinh thần quả cảm của lực lượng thanh niên xung phong Việt Nam; là địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu nước cho thế hệ trẻ; đồng thời là điểm đến quen thuộc của nhân dân và du khách thập phương trong hành trình du lịch hướng về cội nguồn "Qua miền Tây Bắc".