Thái tử bang Johor, chủ sở hữu CLB JDT, Tunku Mahkota Ismail chính là người kiến tạo cuộc cách mạng bóng đá Malaysia với chính sách nhập tịch.

Ngày 10/6/2025, sân vận động quốc gia Bukit Jalil trở thành tâm điểm của bóng đá khu vực khi đội tuyển Malaysia đánh bại ĐT Việt Nam, đương kim vô địch AFF Cup, với tỷ số đậm 4-0 trong khuôn khổ vòng loại Asian Cup 2027. Chiến thắng này không chỉ chấm dứt chuỗi 11 năm không thắng Việt Nam (7 thua, 1 hòa) mà còn đánh dấu một cột mốc quan trọng trong hành trình tái thiết bóng đá Malaysia. Đằng sau thành công này là tầm nhìn chiến lược và sự quyết đoán của Hoàng thân Tunku Mahkota Ismail – Thái tử bang Johor, chủ sở hữu CLB Johor Darul Ta'zim (JDT), và nhân vật trung tâm trong việc định hình hướng đi mới cho đội tuyển quốc gia Malaysia.

Chính sách nhập tịch cầu thủ, được ông khởi xướng và thúc đẩy, đã trở thành chìa khóa mở ra kỷ nguyên mới cho bóng đá Malaysia, đưa đội tuyển từng bước trở lại bản đồ bóng đá khu vực và châu lục.

Tunku Mahkota Ismail vực dậy bóng đá Malaysia như thế nào?

Trong hơn một thập kỷ qua, bóng đá Malaysia trải qua giai đoạn khủng hoảng, đặc biệt từ năm 2018 đến 2024. Đội tuyển Malaysia liên tục thất bại ở các giải đấu khu vực như AFF Cup và không thể cạnh tranh ở cấp châu lục. Thứ hạng FIFA của Malaysia dao động ở mức thấp, từng chạm đáy 171 vào năm 2018 trước khi cải thiện lên 132 vào năm 2025.

Các nỗ lực nhập tịch trước đây, như trường hợp của Mohamadou Sumareh, Guilherme de Paula, hay Sergio Aguero, đều không mang lại hiệu quả lâu dài. Những cầu thủ này, dù có kỹ năng, thường gặp khó khăn trong việc hòa nhập với lối chơi và văn hóa bóng đá Malaysia, dẫn đến kết quả thiếu ổn định.

Trong bối cảnh đó, người hâm mộ Malaysia dần mất niềm tin vào FAM (LĐBĐ Malaysia) và đội tuyển quốc gia. Các vấn đề cố hữu như quản lý kém hiệu quả, thiếu đầu tư vào đào tạo trẻ, và cơ sở hạ tầng lạc hậu càng làm trầm trọng thêm tình hình. Giai đoạn này cũng trùng hợp với thời điểm Tunku Mahkota Ismail tạm rút khỏi các vai trò lãnh đạo tại FAM, sau khi từ chức Chủ tịch vào năm 2018 để tập trung vào JDT – CLB mà ông đã biến thành thế lực thống trị bóng đá Malaysia với 11 chức vô địch liên tiếp từ 2014 đến 2025.

Tuy nhiên, từ năm 2024, Tunku Mahkota Ismail trở lại với vai trò trung tâm trong việc cải tổ bóng đá Malaysia. Với kinh nghiệm quản lý thành công tại JDT và mạng lưới quan hệ quốc tế sâu rộng, ông mang đến một tầm nhìn chiến lược dài hạn, lấy cảm hứng từ mô hình chuyên nghiệp hóa của các nền bóng đá hàng đầu thế giới. Trong một bài phát biểu vào tháng 5/2025, ông nhấn mạnh: "Chúng ta không chỉ cần chiến thắng trong một trận đấu hay một giải đấu. Chúng ta cần một hệ thống bền vững để đưa bóng đá Malaysia lên tầm cao mới trong 5 đến 10 năm tới."

Chính sách nhập tịch không phải là khái niệm mới trong bóng đá thế giới. Ở Đông Nam Á, Indonesia đã sử dụng chiến lược này để tăng cường sức mạnh đội tuyển. Tuy nhiên, dưới sự dẫn dắt của Tunku Mahkota Ismail, Malaysia đã áp dụng chính sách nhập tịch một cách bài bản, tập trung vào chất lượng cầu thủ.

Ban đầu, Tunku Mahkota Ismail lên kế hoạch nhập tịch 6-7 cầu thủ gốc Malaysia đang thi đấu tại các giải đấu hàng đầu châu Âu, chủ yếu từ Anh và Nam Âu. Ý tưởng này xuất phát từ mong muốn tận dụng cộng đồng người Malaysia ở nước ngoài, những người có liên kết huyết thống và đủ điều kiện đại diện đội tuyển theo quy định của FIFA. Tuy nhiên, quá trình thương thảo và đánh giá gặp nhiều trở ngại, bao gồm các vấn đề về giấy tờ, sự cam kết của cầu thủ, và sự phù hợp với triết lý bóng đá của đội tuyển.

Nhận thấy những khó khăn này, Tunku Mahkota Ismail nhanh chóng điều chỉnh chiến lược, chuyển hướng sang các cầu thủ gốc Nam Mỹ và châu Âu có liên kết huyết thống với Malaysia. Với mạng lưới tuyển trạch viên và quan hệ với các CLB tại Nam Mỹ và châu Âu, ông đã đưa về một loạt cầu thủ chất lượng cao như Imanol Machuca (Argentina, Velez Sarsfield), Joao Figueiredo (Brazil, Istanbul Basaksehir), Facundo Garces (Argentina, Deportivo Alaves), Jon Irazabal (Tây Ban Nha, Sabah FK), Rodrigo Holgado (Argentina), Hector Hevel (Hà Lan, Portimonense), Gabriel Palmero (Tây Ban Nha, CD Tenerife B).

Những cầu thủ này không chỉ có trình độ chuyên môn cao mà còn thể hiện sự cam kết mạnh mẽ với đội tuyển Malaysia. Theo quy định của FIFA, họ phải từ bỏ quốc tịch gốc để trở thành công dân Malaysia, một quyết định được Giáo sư Zulakbal Ab Karim, một nhà phân tích bóng đá Malaysia, mô tả là "sự hy sinh lớn lao" để cống hiến cho Malaysia.

Chuyên nghiệp hóa quản lý

Bên cạnh việc nhập tịch cầu thủ, Tunku Mahkota Ismail còn thúc đẩy cải tổ hệ thống quản lý của FAM để đảm bảo đội tuyển vận hành theo mô hình chuyên nghiệp. Một trong những bước đi đột phá là bổ nhiệm ông Rob Friend, cựu cầu thủ Canada từng thi đấu cho Eintracht Frankfurt và LA Galaxy, làm CEO của đội tuyển Malaysia vào tháng 12/2024. 

Với kinh nghiệm quản lý tại Canadian Premier League và các CLB như Pacific FC và Vancouver FC, Rob Friend mang đến một cách tiếp cận hiện đại, tập trung vào các lĩnh vực như:

-Tuyển trạch cầu thủ: Xây dựng hệ thống tuyển trạch toàn cầu để tìm kiếm tài năng gốc Malaysia ở nước ngoài.

-Phát triển cơ sở hạ tầng: Đầu tư vào các trung tâm huấn luyện hiện đại, lấy cảm hứng từ trung tâm Seri Gelam của JDT.

-Quản lý tài chính: Tăng cường nguồn thu từ tài trợ và thương mại để giảm phụ thuộc vào ngân sách chính phủ.

-Chiến lược thương hiệu: Nâng cao hình ảnh của ĐT Malaysia trên trường quốc tế.

Ngoài ra, Tunku Mahkota Ismail còn xây dựng một đội ngũ huấn luyện kết hợp giữa chuyên gia nước ngoài và nhân sự bản địa. HLV Peter Cklamovski, với kinh nghiệm tại các giải đấu châu Á, được bổ nhiệm dẫn dắt đội tuyển quốc gia. Nafuzi Zain, cựu HLV Terengganu FC, đảm nhận vai trò HLV đội U23, trong khi Tan Cheng Hoe giữ vị trí Giám đốc Kỹ thuật. Sự kết hợp này không chỉ mang lại sự cân bằng giữa hiện đại hóa và bản sắc bóng đá Malaysia mà còn tạo ra một hệ thống liên kết chặt chẽ giữa đội tuyển quốc gia và các đội trẻ.

Một trong những thách thức lớn nhất của chính sách nhập tịch là đảm bảo các cầu thủ mới có thể hòa nhập với lối chơi và văn hóa của đội tuyển. Để giải quyết vấn đề này, Tunku Mahkota Ismail và ban huấn luyện đã áp dụng một số biện pháp:

-Tập trung vào triết lý bóng đá hiện đại: Dưới sự dẫn dắt của HLV Peter Cklamovski, Malaysia xây dựng lối chơi kiểm soát bóng, pressing tầm cao, và tận dụng tốc độ của các cầu thủ nhập tịch như Figueiredo và Machuca.

-Tăng cường giao lưu văn hóa: Các cầu thủ nhập tịch được khuyến khích học tiếng Malaysia và tham gia các hoạt động cộng đồng để hiểu rõ hơn về văn hóa và lịch sử của đất nước.

-Kết hợp với các cầu thủ Malaysia trước đó trong đội hình: Những cầu thủ như La'Vere Corbin Ong, Dion Cools, và Faisal Halim được trao vai trò quan trọng trong đội hình, đảm bảo sự cân bằng giữa cầu thủ nhập tịch và bản địa.

Trận thắng 4-0 trước ĐT Việt Nam vào ngày 10/6/2025 tại Bukit Jalil là minh chứng rõ ràng nhất cho hiệu quả của chính sách nhập tịch và tầm nhìn của Tunku Mahkota Ismail.

Trong trận đấu này, các cầu thủ nhập tịch đã tỏa sáng rực rỡ. Joao Figueiredo mở tỷ số ở phút 49 với một pha dứt điểm hiểm hóc, khai thác sai lầm của hàng thủ Việt Nam. Rodrigo Holgado nhân đôi cách biệt với một cú đánh đầu chuẩn xác, trong khi La'Vere Corbin Ong và Dion Cools hoàn tất chiến thắng với hai bàn thắng ở hiệp hai. Đặc biệt, Facundo Garces, trung vệ đang chơi tại La Liga, đã hoàn toàn khóa chặt hàng công của Việt Nam, vốn được dẫn dắt bởi những ngôi sao như Nguyễn Tiến Linh và Nguyễn Quang Hải.

HLV Peter Cklamovski nhận xét sau trận đấu: "Chúng tôi đã chơi với cường độ cao trong suốt 90 phút. Các cầu thủ nhập tịch mang đến chất lượng vượt trội, nhưng tinh thần đoàn kết của toàn đội mới là yếu tố quyết định".

Tầm Ảnh Hưởng Của Tunku Mahkota Ismail

Trước trận đấu, Tunku Mahkota Ismail đã trực tiếp đến phòng thay đồ để truyền cảm hứng cho các cầu thủ. Trong bài phát biểu dài 1 phút 26 giây, được đăng tải trên trang Facebook chính thức của Malaysia NT, ông nhấn mạnh: "Đây là một cuộc cách mạng. Chúng ta đang đưa bóng đá Malaysia lên tầm cao mới. Có những người không tin vào chúng ta, nhưng điều đó không quan trọng. Các bạn là những người hùng, và chỉ có kết quả trên sân mới chứng minh được tất cả."

Lời nói của ông không chỉ khơi dậy tinh thần chiến đấu mà còn tạo ra một bầu không khí đoàn kết trong đội. Nhiều cầu thủ, bao gồm cả Figueiredo và Garces, sau trận đấu đã bày tỏ sự cảm kích đối với sự hỗ trợ và tầm nhìn của Tunku Mahkota Ismail. 

Mặc dù đạt được những thành tựu đáng kể, chính sách nhập tịch của Tunku Mahkota Ismail không tránh khỏi những tranh cãi. Đáp lại, Tunku Mahkota Ismail  tuyên bố: "Về mặt cầu thủ, ưu tiên nên được dành cho những người cam kết và có mối liên hệ với đất nước (cầu thủ lai hoặc có nguồn gốc từ Malaysia), không phân biệt màu da hay xuất thân, miễn là họ cống hiến hết mình cho đội tuyển quốc gia".

Syed Yazid Syed Omar, Chủ tịch Hiệp hội Bóng đá Kuala Lumpur, cũng kêu gọi người hâm mộ không bị cuốn vào những lời chỉ trích từ bên ngoài, đồng thời tin tưởng vào sự chuẩn bị kỹ lưỡng của FAM.

Mục tiêu tương lai của bóng đá Malaysia 

Trong nước, một số chuyên gia và cựu cầu thủ, bao gồm huyền thoại Datuk Santokh Singh, bày tỏ lo ngại rằng việc phụ thuộc vào cầu thủ nhập tịch có thể làm lu mờ cơ hội phát triển của tài năng bản địa. Họ cho rằng chiến lược này chỉ mang lại thành công ngắn hạn, trong khi hệ thống đào tạo trẻ và giải vô địch quốc gia (M-League) vẫn chưa được cải thiện đáng kể. Santokh Singh từng phát biểu: "Chúng ta cần đầu tư vào cầu thủ trẻ và HLV bản địa để đảm bảo tương lai lâu dài, thay vì chỉ dựa vào cầu thủ nhập tịch."

Để giải quyết mối lo này, Tunku Mahkota Ismail nhấn mạnh rằng chương trình nhập tịch chỉ là một phần trong kế hoạch tổng thể. Ông cam kết đầu tư mạnh mẽ vào các học viện bóng đá trẻ và đội U23, với sự dẫn dắt của HLV Nafuzi Zain. 

Chiến thắng trước ĐT Việt Nam đã nâng cao kỳ vọng của người hâm mộ Malaysia, nhưng cũng đặt ra áp lực lớn cho FAM và Tunku Mahkota Ismail trong việc duy trì phong độ. Các đối thủ sẽ nghiên cứu kỹ lối chơi của Malaysia để tìm cách đối phó. Ngoài ra, việc hòa nhập các cầu thủ nhập tịch mới và duy trì sự đoàn kết trong đội cũng là một thách thức không nhỏ.

Tunku Mahkota Ismail không giấu tham vọng đưa Malaysia vượt ra khỏi ranh giới khu vực để cạnh tranh ở đấu trường toàn cầu. Mục tiêu lớn nhất của ông là giành vé dự World Cup 2030, một giấc mơ mà bóng đá Malaysia chưa từng chạm tới. Để đạt được điều này, ông đã vạch ra một lộ trình rõ ràng.

Trong các bài phát biểu vào tháng 1 và 3/2025, Tunku Mahkota Ismail tiết lộ kế hoạch đưa thêm 5-7 cầu thủ nhập tịch mới, tập trung vào các vị trí then chốt như trung vệ, tiền vệ công, và tiền đạo cánh. Những cái tên tiềm năng bao gồm Bergson, Hidalgo, Giancarlo Gallifuoco, Rafael Vitor, và Argzim Redzovic. Ông nhấn mạnh rằng các cầu thủ này sẽ được lựa chọn dựa trên chất lượng, độ tuổi, và khả năng cống hiến lâu dài.

FAM đang đầu tư mạnh vào các học viện bóng đá và chương trình đào tạo U23, với mục tiêu tạo ra một thế hệ cầu thủ bản địa đủ sức kế thừa dàn nhập tịch. HLV Nafuzi Zain, với kinh nghiệm tại Terengganu FC và Kedah Darul Aman FC, được kỳ vọng sẽ xây dựng một đội U23 mạnh mẽ, làm nền tảng cho đội tuyển quốc gia trong tương lai.

Mô hình CEO như Rob Friend sẽ tiếp tục được duy trì, với trọng tâm là cải tổ cơ cấu FAM, tăng cường nguồn thu từ tài trợ, và nâng cao hình ảnh thương hiệu của Malaysia. Tunku Mahkota Ismail cũng đề xuất áp dụng các quy tắc như Financial Fair Play (FFP) và thành lập một cơ quan trọng tài độc lập để đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong giải đấu.

Lấy cảm hứng từ trung tâm huấn luyện Seri Gelam của JDT, Tunku Mahkota Ismail dự kiến mở rộng mô hình này cho đội tuyển quốc gia. Các sân vận động hiện đại, trung tâm đào tạo tiên tiến, và cơ sở vật chất chất lượng cao sẽ được xây dựng để cung cấp điều kiện tốt nhất cho các cầu thủ.

Ngoài Asian Cup 2027, Malaysia đặt mục tiêu cạnh tranh ở các giải đấu lớn hơn, như vòng loại World Cup 2030. Tunku Mahkota Ismail tin rằng với sự kết hợp giữa cầu thủ nhập tịch, tài năng bản địa, và hệ thống quản lý chuyên nghiệp, Malaysia có thể đạt được bước đột phá trên trường quốc tế.

Tunku Mahkota Ismail không chỉ là một nhà quản lý mà còn là nguồn cảm hứng cho toàn đội. Sự hiện diện của ông tại các buổi tập, như chuyến thăm trung tâm huấn luyện Seri Gelam vào tháng 3/2025, đã truyền động lực lớn cho các cầu thủ. Ông cũng thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến phúc lợi của cầu thủ, như việc hỗ trợ tài chính và tinh thần cho Mohammad Gopi Rizqi, một cựu cầu thủ KL Rovers gặp khó khăn vào tháng 3/2025.

Ngoài ra, Tunku Mahkota Ismail còn là một nhà cải cách không ngại đối mặt với chỉ trích. Ông từng công khai phê phán "11 năm thất bại" của bóng đá Malaysia và kêu gọi thay đổi tư duy trong cách quản lý và phát triển bóng đá. Trong một bài phát biểu vào tháng 5/2025, ông nói: "Hãy sử dụng tôi một cách tốt nhất để xây dựng bóng đá Malaysia. Tôi ở đây để phục vụ, không phải để bị chỉ trích vô căn cứ."

Với kinh nghiệm dẫn dắt JDT trở thành CLB đầu tiên ở Đông Nam Á vô địch AFC Cup (2015) và mạng lưới quan hệ quốc tế, Tunku Mahkota Ismail được xem là ứng viên sáng giá cho vị trí lãnh đạo FAM trong cuộc bầu cử vào tháng 2/2026, sau khi Chủ tịch hiện tại Tan Sri Hamidin Amin tuyên bố không tái tranh cử.

Tunku Mahkota Ismail đã và đang là linh hồn của cuộc cách mạng bóng đá Malaysia. Với tầm nhìn chiến lược, sự quyết đoán, và mạng lưới quan hệ quốc tế, ông đã biến Malaysia từ một đội tuyển sa sút thành một thế lực đáng gờm trong khu vực chỉ sau 1 trận đấu (với ĐT Việt Nam). Bóng đá Đông Nam Á vì thế sẽ thay đổi rất nhiều trong những năm tới khi mà ĐT Malaysia đang chuyển mình.