Lễ hội Âm nhạc Quốc gia Estonia: Giai điệu của dân tộc, di sản của nhân loại

Ngày 5/6, chuyên cơ chở Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân Lê Thị Bích Trân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tới Thủ đô Tallinn, bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Estonia từ ngày 5 đến ngày 7/6, theo lời mời của Thủ tướng Estonia Kristen Michal.

Estonia, một quốc gia ở Bắc Âu với dân số chỉ khoảng 1,3 triệu người, là nơi lưu giữ di sản văn hóa rực rỡ. Một trong số những di sản đó là Lễ hội Ca múa nhạc Quốc gia (Estonian Song and Dance Festival) nổi tiếng thế giới và khu phố cổ Tallinn.

Đây không chỉ là một sự kiện âm nhạc và múa, mà còn là linh hồn của bản sắc dân tộc, nơi người Estonia cùng nhau hát, nhảy múa và tôn vinh truyền thống.

Được tổ chức định kỳ từ hàng trăm năm trước, năm 1869, lễ hội này đã trở thành một trong những sự kiện văn hóa lớn nhất thế giới, thu hút hàng chục nghìn nghệ sĩ và hàng trăm nghìn khán giả. Được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể của Nhân loại vào năm 2008, lễ hội là một hành trình khám phá vẻ đẹp của âm nhạc, điệu múa và tinh thần đoàn kết của người dân Estonia.

Nguồn gốc và hành trình lịch sử

Lễ hội Ca múa nhạc Quốc gia Estonia ra đời vào năm 1869 tại thành phố Tartu, trong một thời kỳ mà người dân Estonia khao khát khẳng định bản sắc văn hóa của mình. Johann Voldemar Jannsen, một nhà báo và nhà thơ nổi tiếng, đã tổ chức lễ hội hợp xướng đầu tiên, quy tụ hơn 800 ca sĩ từ khắp đất nước để trình diễn các bài dân ca truyền thống. Sự kiện này đánh dấu một cột mốc quan trọng, mở ra truyền thống tổ chức lễ hội định kỳ, thường cách nhau 4-5 năm, và nhanh chóng trở thành biểu tượng của văn hóa Estonia.

Từ những ngày đầu tiên, lễ hội không chỉ là nơi để trình diễn âm nhạc và múa, mà còn là dịp để người dân tụ họp, chia sẻ câu chuyện và cảm xúc qua các bài hát và điệu múa. Qua hơn một thế kỷ, sự kiện này đã phát triển từ một lễ hội hợp xướng địa phương thành một lễ hội quốc gia hoành tráng, với sự tham gia của hàng chục nghìn nghệ sĩ và khán giả từ khắp nơi trên thế giới. Mỗi kỳ lễ hội là một cơ hội để người Estonia tôn vinh quá khứ, đồng thời sáng tạo những giai điệu và điệu múa mới, làm phong phú thêm di sản văn hóa của mình.

Quy mô và không khí của lễ hội

Lễ hội Ca múa nhạc Quốc gia Estonia là một trong những sự kiện văn hóa có quy mô lớn nhất thế giới, kết hợp hai phần chính: Lễ hội Hợp xướng (Song Festival) và Lễ hội Múa (Dance Festival). Các buổi biểu diễn chính thường diễn ra tại Sân vận động Lauluväljak ở thủ đô Tallinn, một địa điểm mang tính biểu tượng có sức chứa hàng chục nghìn người. Theo thống kê, lễ hội có thể quy tụ tới 35.000 nghệ sĩ biểu diễn, bao gồm ca sĩ, vũ công và nhạc công, cùng hơn 200.000 khán giả, chiếm một phần đáng kể dân số Estonia. Một bài đăng trên X vào năm 2019 đã mô tả rằng khoảng 7-8% dân số Estonia tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào lễ hội, cho thấy sức ảnh hưởng to lớn của sự kiện này.

Không khí của lễ hội luôn tràn ngập cảm xúc. Hàng nghìn người cùng hát, cùng nhảy múa, tạo nên một không gian hòa quyện giữa nghệ sĩ và khán giả. Các bài hát và điệu múa được trình diễn không chỉ là những tác phẩm nghệ thuật, mà còn là câu chuyện về lịch sử, thiên nhiên và con người Estonia. Từ những bài dân ca cổ xưa đến các sáng tác hiện đại, lễ hội là nơi kết nối các thế hệ, truyền tải tinh thần đoàn kết và niềm tự hào dân tộc.

Lễ hội Hợp xướng (Song Festival) được xem là trái tim của lễ hội, nơi hàng nghìn ca sĩ từ khắp Estonia tụ họp để trình diễn những bài hát mang đậm bản sắc dân tộc. Các dàn hợp xướng, bao gồm cả người lớn, trẻ em và thanh niên, được tổ chức theo từng vùng, trường học hoặc cộng đồng. Họ dành nhiều năm luyện tập để chuẩn bị, với các bài hát được chọn lọc kỹ lưỡng, từ những bản dân ca truyền thống đến các sáng tác mới. Một số bài hát nổi bật thường xuất hiện trong lễ hội bao gồm Mu isamaa, mu õnn ja rõõm (Đất nước tôi, niềm vui và hạnh phúc của tôi), bài quốc ca của Estonia, và Ta lending (Chuyến bay của tôi), một bài hát đầy cảm xúc về khát vọng tự do.

Tại Sân vận động Lauluväljak, các ca sĩ đứng thành hàng trên khán đài, hòa giọng trong những giai điệu mạnh mẽ, làm rung động trái tim khán giả. Điều đặc biệt là khán giả thường hát theo, tạo nên một không gian cộng hưởng, nơi ranh giới giữa người biểu diễn và người xem dường như biến mất.

Bên cạnh hợp xướng, Lễ hội Múa là một phần không thể thiếu, nơi các đoàn múa trình diễn những điệu múa dân gian truyền thống và các tác phẩm hiện đại. Các vũ công, thường mặc trang phục dân tộc với màu sắc rực rỡ như xanh dương, đen và trắng (màu quốc kỳ Estonia), biểu diễn trên các sân khấu ngoài trời rộng lớn. Các điệu múa kể lại những câu chuyện về cuộc sống nông thôn, tình yêu thiên nhiên và truyền thống của người Estonia, được biên đạo tỉ mỉ để đảm bảo sự đồng bộ và chính xác.

Các đoàn múa từ khắp nơi trên đất nước, bao gồm cả người lớn và trẻ em, luyện tập trong nhiều năm để mang đến những màn trình diễn ấn tượng. Mỗi điệu múa là một câu chuyện, được kể qua những động tác uyển chuyển và đầy cảm xúc, tạo nên một bức tranh sống động về văn hóa Estonia. Sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại trong các tiết mục múa làm cho lễ hội trở nên đặc biệt, thu hút cả người dân địa phương và du khách quốc tế.

Ngoài lễ hội chính, Estonia còn tổ chức Lễ hội Ca múa nhạc Thanh niên (Youth Song and Dance Festival), dành riêng cho trẻ em và thanh thiếu niên, diễn ra xen kẽ với lễ hội quốc gia. Sự kiện này thu hút khoảng 35.000 người tham gia, với các tiết mục được chuẩn bị trong 1-2 năm. Đây là cơ hội để thế hệ trẻ học hỏi và gìn giữ văn hóa truyền thống, đồng thời thể hiện sự sáng tạo qua các bài hát và điệu múa mới. Những màn trình diễn của các bạn trẻ luôn tràn đầy năng lượng, mang lại cảm giác tươi mới và đầy hy vọng cho tương lai của văn hóa Estonia.

Một bài đăng trên X từ năm 2023 đã mô tả cảm giác của một khán giả về Lễ hội Ca múa nhạc Thanh niên: "Khi 35.000 trẻ em và thanh niên cùng cất tiếng hát, đó như một phép màu, một trải nghiệm không thể nào quên".

Ý nghĩa văn hóa và cộng đồng

Lễ hội Ca múa nhạc Quốc gia Estonia không chỉ là một sự kiện nghệ thuật, mà còn là biểu tượng của sự đoàn kết và niềm tự hào dân tộc. Qua các bài hát và điệu múa, người Estonia kể lại câu chuyện về lịch sử, thiên nhiên và con người của mình. Các tác phẩm như sử thi Kalevipoeg (xuất bản năm 1862) hay các bài dân ca cổ được trình diễn trong lễ hội là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giúp thế hệ trẻ hiểu và trân trọng di sản văn hóa.

Lễ hội cũng là dịp để cộng đồng tụ họp, từ những người nông dân ở vùng quê đến cư dân thành thị, từ trẻ em đến người cao tuổi. Mọi người cùng nhau luyện tập, biểu diễn và chia sẻ niềm vui, tạo nên một không gian văn hóa độc đáo. Sự công nhận của UNESCO vào năm 2008 đã khẳng định giá trị toàn cầu của lễ hội, biến nó thành một điểm đến không thể bỏ qua cho những ai muốn khám phá văn hóa Estonia.

Lễ hội trong thời hiện đại

Trong thời đại công nghệ, Lễ hội Ca múa nhạc Quốc gia Estonia đã thích nghi để tiếp cận khán giả toàn cầu. Các buổi biểu diễn được phát trực tiếp trên internet, cho phép người xem từ khắp nơi trên thế giới tham gia. Công nghệ cũng giúp lưu trữ và quảng bá các bài hát, điệu múa, giúp thế hệ trẻ dễ dàng tiếp cận di sản văn hóa.

Tuy nhiên, tinh thần truyền thống vẫn được giữ vững, với trọng tâm là sự tham gia của cộng đồng và sự tôn vinh bản sắc dân tộc. Đây không chỉ là dịp để người Estonia thể hiện tài năng, mà còn là cơ hội để quảng bá văn hóa đất nước ra thế giới, mời gọi du khách đến khám phá một Estonia đầy màu sắc và cảm xúc.

Lễ hội Ca múa nhạc Quốc gia Estonia là một hành trình âm nhạc và múa, nơi tâm hồn của một dân tộc được kể qua những giai điệu và điệu nhảy. Từ những ngày đầu tiên vào năm 1869 đến nay, lễ hội đã trở thành biểu tượng của sự đoàn kết, sáng tạo và niềm tự hào dân tộc. Với quy mô hoành tráng, sự tham gia của hàng chục nghìn nghệ sĩ và sự công nhận của UNESCO, lễ hội không chỉ là một sự kiện văn hóa của riêng Estonia, mà còn là một món quà dành cho thế giới, mời gọi mọi người đến khám phá vẻ đẹp của đất nước nhỏ bé nhưng đầy sức sống này.